Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Το 1983 ο Μαραθώνιος της Αθήνας καθιερώνεται με τον τίτλο ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ,

   Με αφορμή  τον 31ο Κλασικό Μαραθώνιο  Αθηνών  

Ο Μαραθώνιος οφείλει τη γέννησή του στον οπλίτη που αμέσως μετά τη μάχη του Μαραθώνα, πάνοπλος έτρεξε να μεταφέρει την είδηση της νίκης στην Αθήνα. Ο Μισέλ Μπρεάλ ήταν εκείνος που πρότεινε αυτό το αγώνισμα , το 1894, στη Διεθνή Αθλητική Συνδιάσκεψη στο Παρίσι όταν έγινε αποδεκτή η πρόταση του Ντε Κουμπερτέν για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι το μοναδικό αγώνισμα που έχει άμεση σχέση με την ιστορία.
Το 1983 ο Μαραθώνιος της Αθήνας καθιερώνεται με τον τίτλο ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ,

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης είναι το σύμβολο του αγωνιζόμενου ανθρώπου ενάντια σε κάθε πολιτική καταπίεση, και ήταν ο πρώτος που διοργάνωσε τότε , το 1963, την πρώτη ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ απ τον Τύμβο του Μαραθώνα στην Αθήνα. Ήταν Κυριακή 21 Απριλίου 1963...

Το ό,τι ο ΣΕΓΑΣ και οι λοιποί αρμόδιοι...ξέχασαν πως το 1983 ο Μαραθώνιος της Αθήνας καθιερώνεται με τον τίτλο ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΑΘΗΝΑΣ ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ, (κάτι που πουθενά δεν φαίνεται, για να μαθαίνουν τα παιδιά μας και να μην ξεχνούμε τη σύγχρονη ιστορία μας) δεν πρέπει να μας κάνει να τον απαξιώνουμε αλλά να ζητήσουμε να συνεχιστεί να γίνεται αυτή η αναφορά -φόρος τιμής στον άνθρωπο που αγωνίστηκε και δολοφονήθηκε για την ειρήνη!

Κυριακή 25 Αυγούστου 2013

Ιστορία και προτιμήσεις: το ζήτημα της αυτονομίας της Νεολαίας Λαμπράκη

του Σταυρου Παναγιωτιδη
Η απόφαση για τη δημιουργία της ενιαίας Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος, άνοιξε μια μικρή συζήτηση για την αυτονομία των αριστερών οργανώσεων νεολαίας. Εκεί αναδείχθηκε και το ζήτημα ότι στη συλλογική αριστερή συνείδηση θέση προτύπου αυτόνομης, μαζικής και ριζοσπαστικής οργάνωσης νεολαίας έχει η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ). Πολλές φορές, με βάση αυτή την εικόνα της ΔΝΛ, συγκροτούνται και θέσεις για τον χαρακτήρα που πρέπει να έχουν σήμερα οι οργανώσεις μας, συνήθως με τρόπο μονοδιάστατο. Πέρα από το λάθος του ιστορικού αναχρονισμού, της εξέτασης δηλαδή του παρελθόντος με τα κριτήρια του παρόντος, αυτή η μέθοδος στηρίζεται σε μια λανθασμένη βασική προκείμενη: την πεποίθηση για την ουσιαστική αυτονομία της Νεολαίας Λαμπράκη. Η αντίληψη πως η δυναμική και η μαζικότητα της ΔΝΛ πήγαζε κυρίως από τον «αυτόνομο» χαρακτήρα της και την απουσία ρητής σύνδεσής της με το κόμμα της ΕΔΑ είναι λανθασμένη, και μάλιστα για πολλούς λόγους, τους οποίους το άρθρο δεν μπορεί παρά να παρουσιάσει επιγραμματικά.
Πρώτον, διότι, ήδη από το 1963, πριν τη δημιουργία της ΔΝΛ, η Νεολαία ΕΔΑ είχε αρχίσει να μαζικοποιείται έντονα.1
Δεύτερον, διότι η πολιτική σύνδεση της ΔΝΛ με την ΕΔΑ ήταν απολύτως γνωστή, τόσο λόγω της γενικότερης γραμμής της και της διαρκούς αναφοράς της ΕΔΑ στη ΔΝΛ, όσο και επειδή η οργάνωση είχε προκύψει από τη συγχώνευση της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης με τη Νεολαία ΕΔΑ. Αυτή η σύνδεση γινόταν παραδεκτή ακόμα και σε βασικά κείμενα της Νεολαίας Λαμπράκη, όπου η συμφωνία με το πρόγραμμα της Εθνικής Δημοκρατικής Αλλαγής της ΕΔΑ (που ήταν το πρόγραμμα του ΚΚΕ) αναφερόταν ρητά ως όρος για την ένταξη στην οργάνωση.2
Τρίτον, είναι προφανώς λανθασμένο να μιλάμε για «αυτονομία», ειδικά με τους σημερινούς όρους, για μια οργάνωση της οποίας η δημιουργία αποφασίστηκε από την εκτός Ελλάδας ηγεσία του ΚΚΕ3 στη Ρουμανία, ενώ για να γραφτούν τα ιδρυτικά της κείμενα ο Τάκης Μπενάς και ο Αντρέας Λεντάκης ταξίδεψαν στο Βουκουρέστι -- κείμενα που μάλιστα έφτασαν στην Ελλάδα, μετά την επιστροφή των δυο τους, αλλαγμένα από την ηγεσία του κόμματος.4 Η Νεολαία Λαμπράκη στήθηκε λοιπόν από τα πάνω προς τα κάτω, υπό την ευθύνη και την ηγεσία δύο γενιών στελεχών της ΕΠΟΝ, με μεγάλη κομματική πείρα και πειθαρχία. Επιπλέον, το ότι η αυτονομία αποτελούσε βασικά μια «ψευδαίσθηση» της εποχής αναφέρεται σε πολλές συνεντεύξεις μελών της ΔΝΛ.5 Άλλωστε, είναι χαρακτηριστικό πως ακόμη και στο ζήτημα των σχέσεων με την Ένωση Κέντρου η Νεολαία Λαμπράκη, ενώ θα περίμενε κανείς να κρατήσει μια πιο ριζοσπαστική στάση, ακολουθούσε σταθερά τη γραμμή της ΕΔΑ, καλώντας σε συνεργασία όλων των δημοκρατικών δυνάμεων.6
Τέταρτον, αυτό που αποτέλεσε πόλο έλξης των νέων ήταν όχι μόνο το ότι η Οργάνωση δεν περιελάμβανε όνομα κόμματος, αλλά ειδικά το συμβολικό βάρος που έφερε το όνομα του Λαμπράκη και η δι' αυτού εμβληματική συμπύκνωση στο όνομα της οργάνωσης των σκοπών της, του αγώνα για την ειρήνη και τη δημοκρατία.
Πέμπτον, εστιαζόμενοι αποκλειστικά στον όποιο «αυτόνομο» χαρακτήρα της οργάνωσης χάνουμε από τη ματιά μας τον βασικό παράγοντα της επιτυχίας της, τους αγώνες των μελών της, καταλήγοντας έτσι να μειώνουμε τη σημασία τους. Η ΔΝΛ, όπως και η ΕΠΟΝ, έδωσε απαντήσεις στις άμεσες πολιτικές και πνευματικές ανάγκες των νέων, προσέφερε οξυγόνο πολιτικοποίησης και κοινωνικοποίησης σε μια γενιά που ασφυκτιούσε στο συντηρητικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο, προσέφερε αξιακούς κώδικες και στάσεις ζωής, πράγματα που δεν είχαν στον σκληρό πυρήνα τους την «αυτονομία» της οργάνωσης. Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στο κίνημα του 1-1-4, στον αγώνα για την ανεξαρτησία της Κύπρου, σε όλες τις μεγάλες συγκρούσεις της περιόδου· και ήταν αυτά τα στοιχεία που έφεραν τη τεράστια μαζικοποίηση της οργάνωσης, ακόμη κι όταν η δύναμη της ΕΔΑ μειωνόταν. Επιπλέον, οι μεγάλες κινηματικές εκρήξεις που συνέβαλαν στην άνθησή της ήρθαν την άνοιξη του 1963, άρα μια αριστερή νεολαία της εποχής δεν θα μπορούσε να μαζικοποιηθεί νωρίτερα.7
Έκτον, η ΔΝΛ μαζικοποιήθηκε διότι, πιάνοντας τον σφυγμό της εποχής, διεκδικούσε για την Αριστερά μια θέση στο εθνικό αφήγημα, μια ιστορική και συμβολική σύνδεσή της με τα νοήματα και τις αναπαραστάσεις των μεγάλων μαζών του ελληνικού λαού – ξεκινώντας από το ιδρυτικό της κείμενο, όπου γίνεται ρητά παραλληλισμός ανάμεσα στους λαϊκούς αγώνες του '60, την Εθνική Αντίσταση και το 1821,8 και φτάνοντας στο να μπαίνουν στις Λέσχες της προσωπογραφίες του Κολοκοτρώνη και του Μακρυγιάννη, και στην ανάγκη «εθνικής πατριωτικής διαπαιδαγώγησης της ελληνικής νεολαίας». Είναι χαρακτηριστικό ότι στοΜανιφέστο των Λαμπράκηδων οι αναφορές στις λέξεις «έθνος», «πατρίδα» και τα παράγωγά τους είναι συνολικά 96, σχεδόν όσες και οι αναφορές (98) στη λέξη «δημοκρατία». Αν θέλουμε λοιπόν να αναγνωρίσουμε τους λόγους της επιτυχίας μιας οργάνωσης, πρέπει να εξετάζουμε όλες τις πτυχές της, ακόμη και αυτές που –δικαιολογημένα ίσως-- δεν μας αρέσουν σήμερα.
Έβδομον, η ανάπτυξη της ΔΝΛ στην περιφέρεια, πέρα από τις πνευματικές και άλλες ανάγκες που κάλυπτε εκεί, βασίστηκε πολύ στην αριστερή ιστορία των περιοχών, στην προηγούμενη συμμετοχή στην ΕΠΟΝ και το ΚΚΕ και στα σχετικά συγγενικά δίκτυα ένταξης, στοιχείο που επί της αρχής κάθε άλλο παρά κομματική αυτονομία μαρτυρά.
***
Είναι λοιπόν σαφές πως υπάρχουν τόσο πολλές παράμετροι για την ανάπτυξη της ΔΝΛ --πολύ πιο βασικές από την αυτονομία της, αλλά ακόμη και σε σύγκρουση με αυτήν-- ώστε το να αναγνωρίζουμε αυτήν την «αυτονομία» ως το βασικό της προσόν συνιστά ασυγχώρητη διαστρέβλωση του πραγματολογικού υλικού, εκλεκτικισμό και προσαρμογή ερωτημάτων του παρελθόντος στις --ποικίλες-- προτιμήσεις του παρόντος. Κι αυτό είναι ένα λάθος στο οποίο πέφτουμε συχνά και οι αριστεροί και οι αριστερές. Πρέπει όμως πρέπει να πάρουμε διαζύγιο από αυτή την αντίληψη, αντιλαμβανόμενοι το παρελθόν ως αυτό που είναι: ένα κλειδί που ανοίγει κάποιες πόρτες, αλλά που αν επιχειρήσουμε να γυρίσουμε με αυτό όλες τις κλειδαριές του κόσμου, παλιές και καινούριες, τότε απλώς θα το παραμορφώσουμε.

Ο Σταύρος Παναγιωτίδης είναι υποψήφιος διδάκτορας Ιστορίας, μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας ΣΥΝ. Μια εκτενέστερη εκδοχή του άρθρου δημοσιεύεται στον ιστότοπο barikat.gr.



1 Τον Σεπτέμβριο του 1963 η Νεολαία ΕΔΑ μόνο στην Αθήνα ξεπερνούσε τις 5.000 μέλη. Βλ. Ιωάννα Παπαθανασίου, Η Νεολαία Λαμπράκη τη δεκαετία του 1960, ΙΑΕΝ-Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών ΕΙΕ, Αθήνα 2008.
2 «Ένας δεύτερος όρος είναι η ανεπιφύλακτη, γεμάτη ενθουσιασμό ένταξη της οργάνωσης στο δοξασμένο λαϊκο-δημοκρατικό κίνημα της χώρας και η αποδοχή του γενικότερου προγράμματός του της Εθνικής Δημοκρατικής Αλλαγής, που προβάλλει η ΕΔΑ»: Μίκης Θεοδωράκης, Το μανιφέστο των Λαμπράκηδων (ανατύπωση), Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003, σ. 16.
3 Η απόφαση ελήφθη τον Ιανουάριο του 1964 στο Βουκουρέστι, σε συνάντηση του Τάκη Μπενά και των Γρηγόρη Φαράκου, Λεωνίδα Τζεφρώνη και Θ. Καρατζά (μέλη της Επιτροπής Νεολαίας του ΚΚΕ) με το ΠΓ του κόμματος: Ι. Παπαθανασίου, ό.π., σ. 80.
Στο ίδιο, σ. 84.
5 Προφανώς, παρατίθεται με την επιφύλαξη με την οποία επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται η προφορική ιστορία και οι (διαμεσολαβημένες) μαρτυρίες που κατατίθενται σαράντα και πλέον χρόνια μετά τα γεγονότα.
6 «Για να νικηθεί το πραξικόπημα είναι απαραίτητη η συνεργασία όλων των δημοκρατικών δυνάμεων του Έθνους. [...] Οι δημοκρατικές δυνάμεις της χώρας πρέπει να προχωρήσουν στην ενότητα, στην ενότητά τους -- και κυρίως την ενότητα της δράσης – σε όλο και πιο προχωρημένες και υπεύθυνες μορφές»: Το μανιφέστο των Λαμπράκηδων, ό.π., σ. 58.
7 Ι. Παπαθανασίου, ό.π., σ. 49.
8 «[Συνέχεια ανάμεσα στο] πνεύμα των λαϊκών αγωνιστικών παραδόσεων της Επανάστασης του 21 και τους Έπους της Εθνικής Αντίστασης, των δημοκρατικών κοινωνικών αγώνων του λαού»:Καταστατικό της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη. Σχέδιο για συζήτηση, Αθήνα, Δεκέμβριος 1964.

______________________

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2013

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης και οι «Λαμπράκηδες»

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ

Πενήντα χρόνια από τη δολοφονία και το «Ζ»

Toυ Δημήτρη Γκιώνη





«Δημοκρατία – σύμφωνα με τη γνωστή έκφραση – είναι η γνώμη του άλλου. “Η μάλλον οι θεσμοί, το πλαίσιο που διασφαλίζει το δικαίωμα στους άλλους να έχουν γνώμη και ορίζει υπέρτατο κριτή και διαιτητή την πλειοψηφία του λαού ελεύθερα εκφραζόμενη. Πρόκειται για έννοιες «συναφείς» με το δημοκρατικό πολίτευμα, που αποτελούν πια αυτονόητες αλήθειες για πολιτισμένες χώρες. Η πολιτική δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη και τα γεγονότα της 22ας Μαΐου που διαδραματίστηκαν στη συγκέντρωση των Φίλων της Ειρήνης στη Θεσσαλονίκη, δείχνουν ότι για τους «υψηλά ιστάμενους» διοργανωτές του εγκλήματος, μέσο για την πάλη των διαφορετικών απόψεων δεν είναι ο αγώνας για την κατάκτηση της πλειοψηφίας της κοινής γνώμης, αλλά το τρίκυκλο και το ρόπαλο του τραμπούκου. Εδώ, ακριβώς, κρύβεται ο θανάσιμος κίνδυνος για τη δημοκρατία στην Ελλάδα».

«Ακολουθήστε με!»
Από την αφετηρία του κύριου άρθρου (λες και γράφτηκε σήμερα) – «Γράμμα στον αναγνώστη» – του περιοδικού «Δρόμοι της ειρήνης», αφιερωμένου στη δολοφονία (ακριβώς πριν από 50 χρόνια) του συνεργαζόμενου με την ΕΔΑ βουλευτή (συν γιατρού και πρωταθλητή του στίβου) Γρηγόρη Λαμπράκη, που κυκλοφόρησε λίγες ημέρες μετά. Κι από κοντά εκτενή κείμενα των, μεταξύ άλλων, Γιάννη Ρίτσου, Νικηφόρου Βρεττάκου, Μέντη Μποσταντζόγλου (κείμενο και σκίτσο), Μίκη Θεοδωράκη, σελίδες από το προσωπικό ημερολόγιο του δολοφονημένου βουλευτή, δηλώσεις, σκίτσα.

Γράφει ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος ήταν μεταξύ των πρώτων που έσπευσαν (μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο και τον Μανώλη Γλέζο) στη Θεσσαλονίκη και στο νοσοκομείο όπου δινόταν –μάταια– η μάχη για τη διάσωση του χτυπημένου:

«Ημουν κοντά του και παρακολουθούσα τις ενέργειες των γιατρών. Νοσοκόμες χειρίζονταν το οξυγόνο και τους ορούς, ενώ φοιτητές παρακολουθούσαν τις αντιδράσεις του ετοιμοθάνατου. Μια στιγμή που δεν πρόσεχαν και ενώ συζητούσα με τον νευροχειρουργό κ. Οικονόμου, έβαλα την παλάμη μου πάνω στην παλάμη του Λαμπράκη. Δεν ήταν κρύα. Του την έσφιξα. Κι έδωσε μια, ξαφνικά, και μου ’σφιξε το χέρι κι αυτός. Νομίζω πως παρά λίγο να πεθάνω. Νοσοκόμες είδαν την κίνηση και το είπαν στον ιατροδικαστή που έμπαινε εκείνη την ώρα. Εκείνος έβγαλε κάτι βελόνες και τον τσίμπησε στις παλάμες και τις πατούσες. Τίποτα… Εκείνο το σφίξιμο ήταν η τελευταία κίνηση του Γρηγόρη Λαμπράκη. Εκείνο το σφίξιμο ήθελε, νομίζω, να πει: «Ακολουθήστε με! Η Δημοκρατία και η Ομαλότητα χαροπαλεύουν! Υπερασπίστε τες!» Το ορκιζόμαστε!»
Ο «όρκος» πραγματοποιείται λίγες ημέρες αργότερα. Γράφει ο Πάνος Τριγάζης στο βιβλίο του «Ο Λαμπράκης και το κίνημα ειρήνης» (εκδ. «Ταξιδευτής»), που κυκλοφόρησε πρόσφατα:

Οι «Λαμπράκηδες»
«Στις 9 Ιουνίου 1963 δημοσιεύθηκε η Ιδρυτική Διακήρυξη Νεολαίας «Γρηγόρης Λαμπράκης», με τις ακόλουθες 30 υπογραφές: Αλεξανδράκης Αλ., Αργυράκης Μίνως, Γεωργόπουλος Μ., Γιάνναρος Γρ., Δρούζας Δ., Θάνος Γ., Θεοδωράκης Μ., Καραχάλιος Δ., Κατηφόρης Γ., Κατράκη Β., Κουνάδης Α., Κούνδουρος Ν., Λεντάκης Ανδ., Λυγίζος Μ., Μανιάτης Γ., Μπαρλάς Φ., Μπόζενμπεργκ Ι., Μποσταντζόγλου Μ. (Μποστ), Μυλωνάκης Μ., Πάγκαλος Θ., Παπαθανασίου Ασπ., Περγιάλης Ν., Περιστεράκης Μ., Ποντικάκης Αντ., Ροδόπουλος Β., Σκούρα Δ., Τσεκούρας Ν., Τσουκνίδας Θ., Τσουκόπουλος Οδ., Χαραλαμπίδης Γ».

Πρώτος πρόεδρος της Νεολαίας «Γρηγόρης Λαμπράκης», που υπήρξε το μαζικότερο νεολαιίστικο πολιτιστικό κίνημα στην Ελλάδα, ο Μίκης Θεοδωράκης.
Η υπόθεση Λαμπράκη έγινε ευρύτερα γνωστή ανά την υφήλιο με την ταινία του Κώστα Γαβρά «Ζ», από το ομότιτλο βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού. «Νονός» του «Ζ», συνώνυμο του Γρηγόρη Λαμπράκη, υπήρξε ο Μίκης Θεοδωράκης. Και ιδού πώς, είπε ο Φώντας Λάδης στην παρουσίαση του βιβλίου του Τριγάζη:
«…γυρίζαμε το βράδυ από κάποια εκδήλωση με τον Μίκη στα σπίτια μας, που ήταν κοντά. Εκείνος οδηγούσε το αυτοκίνητό του και ξαφνικά αναπήδησε σαν παιδί από το κάθισμα. «Το βρήκα», φώναξε: «Ζ». Ενα «Ζήτα» -ο Λαμπράκης ζει– θα είναι το σήμα που θα έχουν οι Λαμπράκηδες στο πέτο τους, στα γραφεία, στη σφραγίδα τους, παντού».
Πενήντα χρόνια μετά τη δολοφονία ο Λαμπράκης –αυτά για τα οποία θυσιάστηκε– Ζει.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

dghionis@otenet.gr

Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Το Ίδρυμα της Βουλής τιμά Λαμπράκη - Τσαρουχά


Με μια μεγάλη έκθεση τεκμηρίων, που φέρει τον τίτλο «Βία κατά εκπροσώπων του λαού: 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη», το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων αποφάσισε να τιμήσει τον βουλευτή της ΕΔΑ και αγωνιστή της ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη, καθώς και τον επίσης βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά, που το βράδυ της 22ας Μαΐου 1963, στη Θεσσαλονίκη, δέχτηκε κι αυτός τη δολοφονική επίθεση των παρακρατικών, για να χάσει τη ζωή του λίγα χρόνια αργότερα από τα όργανα της χούντας των συνταγματαρχών.
Η έκθεση, που θα εγκαινιαστεί από τον πρόεδρο της Βουλής Β. Μεϊμαράκη την Τρίτη 18 Ιουνίου, στις 7.30 μ.μ., στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος (λεωφ. Αμαλίας 14), παρουσιάζει μέσα από ψηφιακές αναπαραγωγές φωτογραφιών, εφημερίδων, περιοδικών, επιστολών, χειρόγραφων σημειώσεων, έργων τέχνης, αλλά και κινηματογραφικών έργων, τη βίαιη επίθεση εναντίον των δύο εκπροσώπων του ελληνικού λαού. Μέσα από αυτά αποτυπώνονται η ζωή και η δράση των δύο βουλευτών της ΕΔΑ, τα γεγονότα στη Θεσσαλονίκη και ο θάνατος του Λαμπράκη πέντε μέρες αργότερα, καθώς και το αποτύπωμά τους στον Τύπο των ημερών, όπως και η λογοτεχνική, εικαστική και κινηματογραφική προσέγγισή τους.
Τα τεκμήρια της έκθεσης προέρχονται από τη Βιβλιοθήκη της Βουλής, τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, το Μουσείο Μαραθώνιου Δρόμου, το Διπλωματικό και Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών, το Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής», τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, το Μουσείο-Αρχείο ΕΡΤ, τα αρχεία Καίτης Τσαρουχά, Παύλου Δελαπόρτα και Μίκη Θεοδωράκη, καθώς και από άλλους φορείς και ιδιώτες.

____________________
http://www.avgi.gr/article/478646/to-idruma-tis-boulis-tima-lampraki-tsarouxa

Κυριακή 9 Ιουνίου 2013

Η Δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη

Του Μιχάλη  Λυμπεράτου*


Η πορεία της ζωής του Γρηγόρη Λαμπράκη ήταν προδιαγεγραμμένη από τη στιγμή που επέλεξε να αποτελέσει την προμετωπίδα του αγώνα για δημοκρατία, ειρήνη, ευημερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Και ήταν προδιαγεγραμμένη γιατί συνιστούσε, με την αποφασιστικότητα και τον δυναμισμό του, ένα από τα ανυποχώρητα υπομόχλια της πάνδημης απαίτησης ανατροπής ενός καταπιεστικού αντιδημοκρατικού καθεστώτος, που αναπαραγόταν αδιάλειπτα από την εποχή του εμφυλίου, και φαινόταν να έχει εξαντλήσει τα μέσα επιβολής του.


Πράγματι, ο Λαμπράκης αποτελούσε έναντι του, χωρίς κανένα μαζικό έρεισμα, καθεστώτος αυτού μια καθοριστική απειλή κυρίως επειδή συμβόλιζε την επέκταση των αγώνων και σε μερίδες της κοινωνίας που δεν είχαν βαφτιστεί μέχρι τότε ως τυπικοί εχθροί του κόσμου της εθνικοφροσύνης. Γιατί ο Λαμπράκης δεν ήταν κομμουνιστής, δεν ήταν εργάτης, αλλά ένας προβεβλημένος διανοούμενος της Αριστεράς, υφηγητής Πανεπιστημίου, ένας ένδοξος βαλκανιονίκης αθλητής, που κάποτε συνεχάρη τον Τζ Όουενς στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου. Αυτός ο άνθρωπος εξελίχθηκε σε έναν αμετακίνητο πολιτικό ακτιβιστή που αποφάσισε να συνδράμει και να αποτελέσει το παράδειγμα για όλους τους άλλους Έλληνες που συγκρούονταν με τους μηχανισμούς της μετεμφυλιακής αντιδημοκρατικής εκτροπής. Με άλλα λόγια ήταν η τρανή απόδειξη ότι ο αγώνας αυτός επεκτεινόταν πλέον σε όλες τις κοινωνικές δυνάμεις και μάλιστα δημιουργούσε ανθρώπους αποφασισμένους να συγκροτήσουν δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης, μηχανισμούς αλληλοβοήθειας-όπως το ίδιο το ιατρείο του Λαμπράκη που παρείχε  και δωρεάν περίθαλψη στους αναξιοπαθούντες- αλλά και διατεθειμένους να θυσιάσουν τον εαυτό τους, την κοινωνική τους προβολή, τον ταξικό τους προσδιορισμό, ακόμα και τη σωματική τους ακεραιότητα, προς όφελος του κοινωνικού καλού.

Για αυτό επέλεξαν να δολοφονήσουν τον Λαμπράκη. Όπως το ίδιο έκαναν με έναν άλλο καθηγητή πανεπιστημίου, τον Δημήτρη Μπάτση στο πρόσωπο του οποίου δολοφόνησαν όχι μόνο ένα συνεργάτη του Μπελογιάννη αλλά και έναν αστό διανοούμενο που διαφήμιζε άθελα του την ιδέα ότι οι λαϊκοί αγώνες, οι μακρόπνοοι στόχοι, ο εκδημοκρατισμός της κοινωνίας δεν ήταν αποκλειστική υπόθεση των κομμουνιστών και των αριστερών αλλά όλων των πολιτών. Τόσο στο πρόσωπο του Μπάτση όσο και του Λαμπράκη επιχειρήθηκε να τρομοκρατηθεί το σύνολο του πνευματικού κόσμου της χώρας, όπως και οι κοινωνικές ομάδες στις οποίες ανήκαν. Όμως και μόνο το γεγονός ότι δικαστές, όπως ο Σαρτζετάκης και ο Δελλαπόρτας, δεν φοβήθηκαν να αποκαλύψουν τους ενόχους της δολοφονίας του Λαμπράκη έδειξε ότι η υπόθεση του εκδημοκρατισμού της χώρας είχε πλέον αποκτήσει στήριξη και μέσα σε τμήματα του ίδιου του κρατικού μηχανισμού.
Μάλιστα, ο Λαμπράκης συνιστούσε δύο φορές απειλή. Γιατί δεν ήταν από τις περιπτώσεις αγωνιστών που μπορούσαν να τα βάλουν μαζί του με πρακτικές εγκλεισμού και ποινικοποίησης. Μια φυλάκισή του θα διέλυε όλα τα προσχήματα εκδημοκρατισμού του καθεστώτος που προσπαθούσε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση τότε της ΕΡΕ. Από την άλλη δεν ήταν δυνατόν να «πειστεί και να συμμορφωθεί». Ήταν πλήρως συνειδητοποιημένος,  απόλυτα πεπεισμένος για την αναγκαιότητα του αγώνα του, ένας τολμηρός, επίμονος και κοινωνικά ευαίσθητος πολίτης που δεν θα πρόδιδε τις αρχές και τις ελπίδες των συνανθρώπων του, ένας ανθρωπιστής που μετέτρεψε σε προσωπικό βίωμα την κοινωνική προσφορά, από τη στόφα των ηρώων εκείνων, που χωρίς καμία ιδιοτέλεια, δεν αντιμετωπίζονται με τον απλό εκφοβισμό και την τρομοκρατία. Έπρεπε να βγει βιολογικά από τη μέση γιατί συνιστούσε το πρότυπο ενσάρκωσης μιας ευρύτατης κοινωνικής συμμαχίας και απαίτησης που ανέτρεπε βαθμηδόν το εμφυλιοπολεμικό κράτος και υποδείκνυε ότι ο εκφοβισμός των πολιτών δεν είχε πλέον την αποτελεσματικότητα του παρελθόντος.
Στην ουσία η δολοφονία του Λαμπράκη ήταν τρόπον τινά ο επιθανάτιος ρόγχος ενός πανικόβλητου κράτους καταπίεσης και αυταρχισμού. Για αυτό το λόγο προσέλαβε αυτά τα ειδεχθή χαρακτηριστικά με τα οποία πραγματοποιήθηκε. Γιατί έγινε χωρίς κανένα πρόσχημα, σε δημόσια θέα, με την ωμότητα που χαρακτηρίζει πρακτικές της σικελικής μαφίας. Μικρόνοες και λούμπεν δολοφόνοι και πίσω τους πανικόβλητοι μηχανισμοί που βίωναν την αδυναμία να επιβάλουν τις επιλογές τους ακόμη και να διασωθούν έναντι ενός ποινικού συστήματος που δεν μπορούσε πια να τους προστατεύσει. Αντίθετα πανικόβλητοι παρέλαυναν μετά τη δολοφονία έξω από τα ανακριτικά γραφεία δικαστών που δεν ήθελαν πια να τους προστατεύσουν, έναντι μιας κοινής γνώμης που απαιτούσε κάθαρση ως φαντάσματα ενός παρελθόντος καταπίεσης που πέθαινε.
Γιατί το μετεμφυλιακό κράτος κατέρρεε όχι μόνο εξαιτίας της ατομικής προσφοράς ανθρώπων όπως ο Λαμπράκης, αλλά και κάτω από τα κτυπήματα του μαζικού κινήματος. Ο «Ανένδοτος» ήταν σε πλήρη εξέλιξη και ριζοσπαστικοποιούνταν συνέχεια, προσλαμβάνοντας σταδιακά τον χαρακτήρα μιας κοινωνικής έκρηξης, η ΕΡΕ του Καραμανλή κλυδωνιζόταν από την αδυναμία της να προτάξει μια συνεκτική πολιτική στρατηγική που να απαντά στις μεταστροφές της συλλογικής συνείδησης και τις απαιτήσεις κάθαρσης, το παλάτι προσπαθούσε να εξοβελίσει τον Καραμανλή, οι Αμερικανοί να τον στηρίξουν, ο στρατός να οργανώσει πραξικόπημα και να αυτονομηθεί τελείως από την κεντρική εξουσία, η CIA να ελέγξει τα κλιμάκιά της, ο παρακρατικός εσμός να αποφύγει την ποινικοποίηση. Αυτό το σύνολο των μηχανισμών της «παράλληλης εξουσίας» στην Ελλάδα αγωνιζόταν μάταια να ενισχύσει τη λειτουργία του, στρατολογώντας νέες δυνάμεις, αφού τα ΛΟΚ, τα ΤΕΑ, οι χιλιάδες μισθοδοτούμενοι χαφιέδες του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως δεν αρκούσαν. Γιατί το απεργιακό κλίμα εντεινόταν συνέχεια (συνταξιούχοι του ΙΚΑ, αυτοκινητιστές, εμποροϋπάλληλοι, οικοδόμοι, γουνοποιοί, αγροφύλακες, γιατροί, καθηγητές), οι αριστεροί φοιτητές στο Δ΄ Πανσπουδαστικό Συνέδριο (Απρίλιος 1963) κυριαρχούσαν απόλυτα ενώ 115 πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις απομόνωναν την ακροδεξιά ηγεσία της ΓΣΕΕ και υπόσχονταν απεργίες που θα ήταν πλέον και πολιτικές, όχι μόνο για μεροκάματα αλλά και για δημοκρατία.
Όμως το απονενοημένο εγχείρημα να αντιμετωπιστούν οι κινητοποιήσεις και οι λαϊκοί αγώνες με μαζική βία και προβοκάτσιες, στα πλαίσια της παλιάς συνταγής των «αγανακτισμένων» πολιτών, αποθέωνε τα κατακάθια της κοινωνίας τα οποία καθίσταντο ανεξέλεγκτα. Το ίδιο το κράτος φαινόταν αδύναμο να τους αφομοιώσει. Την ίδια στιγμή ενισχυόταν υπέρμετρα η «ασφαλιστική δικλείδα» του στρατιωτικού πραξικοπήματος, όπως και ο ΙΔΕΑ μέσα στο στράτευμα, με την προώθηση από τον νέο αρχηγό ΓΕΣ, τον αντιστράτηγο Σακελλαρίου, τον Δεκέμβριο του 1962, όλων των μελλοντικών πραξικοπηματιών  του 1967 (Χατζηπέτρου, Παπαδόπουλου, Μακαρέζου, Μέξη, Βελισσαρούδη, Κοντώση), αυτών που δεν είχε προωθήσει ο εξίσου θιασώτης πραξικοπημάτων προκάτοχός του στρατηγός Καρταμάκης. 
Έτσι, η Ελλάδα έναντι της ενεργοποίησης του σχεδίου «Περικλής», αντιμετωπίζει, την εποχή που δολοφονείται ο Λαμπράκης, με τη συνδρομή των δυνάμεων ασφαλείας και τη CIA δεκάδες προβοκάτσιες και πρόβες πραξικοπήματος, ως προέκταση των εκλογών  βίας και νοθείας του 1961, εκδηλώνονται τα  γεγονότα του Γοργοπόταμου  (την Kυριακή 29 Nοεμβρίου 1964, η περιοχή γύρω από τη γέφυρα του Γοργοποτάμου γεμίζει με 13 νεκρούς και 80 τραυματίες, τη στιγμή που για πρώτη φορά γιορτάζεται η Εθνική Aντίσταση στην Ελλάδα), ενώ πραγματοποιείται η «δολιοφθορά του Έβρου» (την άνοιξη του 1965, ή 117 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού, πού έδρευε στην Ορεστιάδα, απέστειλε στο Κιλκίς 23 αυτοκίνητα τύπου «Τζαίημς»  αρκετά από τα όποια έμειναν στο δρόμο από διάφορες βλάβες, οι οποίες από το Διοικητή της Μοίρας Γ. Παπαδόπουλο αποδόθηκαν σε κομμουνιστική δολιοφθορά). Για να αντιμετωπιστεί το ογκούμενο λαϊκό κίνημα  λαμβάνουν χώρα η Ιουλιανή επιχείρηση-προβοκάτσιες, τον Αύγουστο του 1965, με τη συνδρομή της CIA (J. Maury), όπως και η προετοιμασία του πραξικοπήματος των Συνταγματαρχών ( υπό την εποπτεία των Harry. Green- St. Milton). Όλα βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Επιτροπής Μυστικών Επιχειρήσεων  του Ανώτατου Αρχηγείου των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (SHAPE), στρατιωτικού βραχίονα του NATO.
Στα σχέδια αυτά τη συνδρομή τους παρείχαν η ΚΥΠ (επικεφαλής Αλ. Νατσινας), η Υπηρεσία Πληροφοριών του Υπουργείου Προεδρίας (επικεφαλής Ν. Γωγούσης), το Κλιμάκιο της ΚΥΠ στο Υπ. Β. Ελλάδας (επικεφαλής Ι. Χολέβας και συνταγματάρχης Καρύδας), η  Εθνική Ασφάλεια της Αστυνομίας και της Χωροφυλακής, η ηγεσία τους στη Θεσσαλονίκη (Κ. Μήτσου, Ευθ. Καμούτσης, Εμ. Καπελώνης, Κ. Δόλκας),  τα Σπουδαστικά και τα συνδικαλιστικά τμήματα της Ασφάλειας (Τετραδάκος, Μητρομάρας, Καραμήτσος) κλπ.
Ο ρόλος αυτών των κέντρων παραεξουσίας  αποδείχθηκε εξαιρετικά οδυνηρός ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, στην πόλη όπου οι δολοφόνοι δρούσαν κατ` εξακολούθηση. Θύματά τους πριν τον Λαμπράκη ήταν ο Γιάννης Ζεύγος, τον Μάρτιο του 1947, ο Τζορτζ Πολκ στις 16 Μάιου 1948, ο Στέφανος Βελδεμίρης, στις 26 Οκτωβρίου του 1961, που έκανε το «σφάλμα» να μοιράζει προκηρύξεις της ΕΔΑ αλλά και μετά τον Λαμπράκη ο Γιάννης Χαλκίδης, στις 5ης Σεπτεμβρίου του 1967, που ανατίναξε ένα στύλο της ΔΕΗ για να κλείσουν για λίγα λεπτά τα φώτα της ΔΕΘ, ο Γιώργος Τσαρουχάς, στις 10 Μαίου 1968, του οποίου η ζωή απειλήθηκε και την ημέρα της δολοφονίας του Λαμπράκη.
Και ήταν δυστυχώς η Θεσσαλονίκη το θέατρο αυτών των δολοφονιών γιατί κουβαλούσε τη μεταπολεμική αδράνεια της τιμωρίας των δοσίλογων της πόλης στη Γερμανική Κατοχή. Και ήταν τόσο ειδεχθής ο δοσιλογισμός αυτός ώστε τις ναζιστικές συμμορίες του Πούλου και του Βήχου αναγκάστηκαν να τις διαλύσουν οι ίδιοι οι Γερμανοί. Όμως την οργάνωση ΕΑΟ-Εθνικός Ελληνικός Στρατός των Κώστας, Κυριάκος και Μιχάλης Παπαδόπουλος, από το χωριό Κούκος Πιερίας, (τουρκόφωνοι οπλαρχηγοί, Κισσά Μπατζάκ, Μιχάλ Αγάς) την αναγνωρίσε το ελληνικό κράτος  ως αντιστασιακή με βασιλικό διάταγμα, παρότι εκπαιδεύτηκαν από τους Γερμανούς και βρέθηκαν προσκεκλημένοι των Ναζί στη Βιέννη στις αρχές Ιουλίου 1944. Ο Κώστας Παπαδόπουλος έγινε και βουλευτής της ΕΡΕ, εναντίον του οποίου χειροδίκησε ο Λαμπράκης μέσα στη βουλή το Μάρτιο του 1963 για να προστατέψει τον Αντ. Μπριλλάκη. Τέτοιοι πρώην δοσίλογοι ήταν και ο  Ξενοφώντας Γιοσμάς της «Εθνικής Αντικομμουνιστικής Οργάνωσης Κατερίνης», ο οποίος προμήθευσε το τρίκυκλο με το οποίο σκοτώθηκε ο  Λαμπράκης. 
Με τη συνδρομή των αντι-συγκεντρώσεων που οργάνωνε το Συμβούλιο Μελετών της ΚΥΠ-(Κ. Γωγούσης, Γ. Γεωργαλάς και Δ. Κατσούλης) και την πλαισίωση  του Ε΄ Αστυνομικού Τμήματος και 180 χωροφύλακες με στολή, η Θεσσαλονίκη ήταν, έτσι, υπό τον απόλυτο έλεγχο του «παράλληλου» κράτους. Έχοντας στο πλευρό του τους παρακρατικούς αλλά και μηχανισμούς προερχόμενους από το στρατό (και ο Παπαδόπουλος βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη την ημέρα ή την επαύριο της δολοφονίας του Λαμπράκη) ήταν θέμα χρόνου να εκδηλωθεί τρομοκρατικό κτύπημα και κατά στελεχών της Αριστεράς, όπως ο Λαμπράκης και ο Τσαρουχάς. Εκτός των άλλων οι παρακρατικοί είχαν με το μέρος τους, επιπλέον, και τον ανεξέλεγκτο συρφετό των 4.000 «ιδιωτών» που επιστρατεύτηκαν με αφορμή την επίσκεψη Ντε Γκωλ στην Ελλάδα στις 16 Μαρτίου 1963 και έφεραν τις περιβόητες «καρφίτσες» ως αναγνωριστικό.
Έτσι, όταν ο Λαμπράκης συνδέθηκε με το κύριο επίδικο πεδίο του πολιτικού αγώνα της εποχής, το ζήτημα των εξοπλισμών, υπήρχε ένας ολόκληρος μηχανισμός έτοιμος να τον σκοτώσει. Γιατί ήταν μια εποχή όπου οι πωλήσεις όπλων στη Μέση Ανατολή και το Ισραήλ από τη Γερμανία είχαν υπερβεί κάθε όριο λογικής, ο Κένεντι πρότεινε τη δημιουργία στόλου 25 πλοίων για την εκτόξευση πυρηνικών πυραύλων με έδρα τη  Μεσόγειο, οι αντιθέσεις ΗΠΑ, Γαλλίας και Βρετανίας για τους εξοπλισμούς βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, ενώ η εμπλοκή με τα πυρηνικά στην Κούβα τρόμαζε όσο και οι ευρείες πωλήσεις όπλων από τους Σοβιετικούς στη Μέση Ανατολή. Δεν ήταν τυχαίο ότι ενώ η Γαλλία οργάνωνε το δικό της πυρηνικό οπλοστάσιο, απεσταλμένος του Κένεντι ζητούσε από τις φίλα προσκείμενες στους Αμερικανούς κυβερνήσεις των Βαλκανίων να προωθήσουν τη δημιουργία πυρηνικού δικτύου του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια (18 Απριλίου 1963).
Επομένως, όταν ο Λαμπράκης οργάνωνε μαζί με το Σύνδεσμο Μπέρναντ Ράσελ και τους Ευρωπαίους ακτιβιστές τις πορείες ειρήνης στην Ευρώπη, απειλούσε ευθέως τα νατοϊκά σχέδια με αυτό που κυρίως οι Αμερικανοί φοβούνταν: την ακύρωση των εξοπλιστικών σχεδίων από το λαϊκό μαζικό ευρωπαϊκό κίνημα.  Αυτό είχε ήδη δώσει τα διαπιστευτήρια του. Ήταν η μεγάλη πορεία στο Λονδίνο στις 12 Απριλίου 1963 όπου σε τέσσερις μέρες κατέληξε στο Χάυντ Πάρκ του Λονδίνου. Με το πανό αυτής της πορείας ο Λαμπράκης πορεύτηκε και τη δική του πορεία στις 21 Απριλίου 1963 από το Μαραθώνα, για να απαχθεί από την αστυνομία στο δρόμο από το Χαρβάτι προς Ραφήνα και να συλληφθούν πάνω από 1000 άτομα στην Πνύκα.
 Όμως δεν ήταν μόνο το αντιπολεμικό κίνημα με το οποίο συνδέθηκε ο Λαμπράκης και αποτέλεσε την καρδιά του. Ήταν και το κίνημα του εκδημοκρατισμού και της απελευθέρωσης των πολιτικών κρατουμένων. Ο Λαμπράκης στάθηκε στο πλάι της Μπέτυ Αμπατιέλου στο Λονδίνο που υποχρέωσε τη Φρειδερίκη και τη διεθνή κοινότητα να σταθούν έναντι στο πρόβλημα με τις αντιδημοκρατικές διώξεις στην Ελλάδα. Οι δηλώσεις του Λαμπράκη στον αγγλικό Τύπο στις 25 Απριλίου 1963 για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα ήταν ένα ισχυρό ράπισμα τόσο στο Παλάτι όσο και στην κυβέρνηση Καραμανλή.

Τη διεθνοποίηση του ζητήματος δεν άντεξε ο μηχανισμός εξουσίας στην Ελλάδα. Για αυτό το παρακράτος που βαλλόταν πανταχόθεν, οι κρατικές κατασταλτικές δυνάμεις που διαιώνιζαν αυτούσιο το καθεστώς των εμφυλιοπολεμικών διώξεων, η CIA που αγωνιούσε για την τροπή που έπαιρναν τα πράγματα με την ανάπτυξη του μαζικού κινήματος στην Ελλάδα, το Παλάτι που είχε τρωθεί το κύρος του και διεκδικούσε από την κυβέρνηση ακόμα και το Διοικητήριο της Θεσσαλονίκης, ο ΙΔΕΑ και η ΚΥΠ που οργάνωναν για μια τουλάχιστον 8ετία το επικείμενο στρατιωτικό πραξικόπημα αλλά και η κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή που προσέφυγε στη λύση της δράσης των παρακρατικών οργανώσεων στην Ελλάδα (250 ήταν εκείνες που ξεπήδησαν μετά την επιτυχία της ΕΔΑ στις εκλογές του 1958), όλοι αυτοί συνέβαλαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. 



_________________________
* Ομιλία του συγγραφέα στην εκδήλωση για τα "50 χρόνια από την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στο διήμερο Ειρήνης και Αλληλεγγύης στον Μαραθώνα- Νέα Μάκρη 1η και 2 Ιουνίου 2013", που διοργανώθηκε από την Τοπική Επιτροπή Μαραθώνα του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, την Ν.Ε. Ανατ. Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, και το Τμήμα Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ.. 

Πέμπτη 6 Ιουνίου 2013

"Λαμπράκεια 2013" - Με επιτυχία έγινε το διήμερο Ειρήνης και Αλληλεγγύης στο Μαραθώνα και στη Ν. Μάκρη

Για τα 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκηδιοργανώθηκε από την Τοπική Επιτροπή Μαραθώνα του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, την Ν.Ε. Ανατ. Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και το Τμήμα Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ένα διήμερο Ειρήνης και Αλληλεγγύης στο Μαραθώνα και στη Ν. Μάκρη, με πλούσιο πολιτιστικό πρόγραμμα. 



Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν το Σάββατο 1η Ιούνη στις 7.00 μ.μ. με την κατάθεση στεφάνου στην προτομή του Γρηγόρη Λαμπράκη στον Τύμβο του Μαραθώνα και έγινε η έναρξη πορείας ειρήνης από τον Τύμβο στο Λιμανάκι της Ν. Μάκρης με την συμμετοχή ανθρώπων όλων των ηλικιών που ήρθαν από όλη την Αττική για λάβουν μέρος στην συμβολική πορεία ειρήνης όπως έκανε πριν από πενήντα χρόνια ο Γρηγόρης Λαμπράκης.
Παρά την καλοκαιρινή βροχούλα η πορεία έφτασε στο λιμανάκι της Νέας Μάκρης όπου και ξεκίνησε η εκδήλωση με χαιρετισμό από τον Φώτη Δεληβοριά Γραμματέα Δημοτικού Συμβουλίου Μαραθώνα. Σύντομο αγωνιστικό χαιρετισμό έκανε ο Πάνος Τριγάζης πρόεδρος Επιτροπής Πρωτοβουλίας για το έτος Λαμπράκη, και ακολούθησε ο Ηλίας Χρονόπουλος Γραμματέας Νεολαίας του Συνασπισμού.

Η βροχή προς στιγμή δυνάμωσε, αλλά η μαχητική ΣΟΦΙΑ ΣΑΚΟΡΑΦΑ, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ανέβηκε στο βήμα ως κεντρική ομιλήτρια και για τα επόμενα είκοσι λεπτά μίλησε για τον Αγωνιστή Γρηγόρη Λαμπράκη, για την σημερινή κατάσταση που βιώνει ο Ελληνικός λαός μέσα στα μνημόνια και για την εναλλακτική κυβερνητική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. 
Η βραδιά συνεχίστηκε με μουσικό πρόγραμμα με τον Γιώργο Καλκάνη που με τα τραγούδια του μας συμπαρέσυρε να τραγουδήσουμε όλοι μαζί όπως τις παλιές καλές εποχές.


Την επόμενη μέρα ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν στην Αίθουσα του δημαρχείου της Νέας Μάκρης.


Το πρωινό ξεκίνησε με την ομιλία του Μιχάλη Λυμπεράτου ιστορικού-πανεπιστημιακού που σκιαγράφησε τα χρόνια της δεκαετίας του ’60 με το παρακράτος της δεξιάς να δολοφονεί τον Γρηγόρη λαμπράκη βουλευτή της Αριστεράς. Στη συνέχεια προβλήθηκε «Το χρονικό της δολοφονίας του Γρ. Λαμπράκη», ντοκιμαντέρ του Γιάννη Κατωμερή σκηνοθέτη και παραγωγού. Κείμενα απέδωσε με εκπληκτική ερμηνεία η Μάνια Παπαδημητρίου, ηθοποιός και σκηνοθέτης. 
Ακολούθησε το δρώμενο η «δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη με την ματιά των ποιητών». Κείμενα - επιλογή ποιημάτων - ασμάτων της Αντωνίας Τρουλινού. Δραματοποίηση από την Κατερίνα Παλιού Δρ. ιστορίας της τέχνης, ηθοποιό. Με την έξοχη ανάγνωση - απαγγελία του Μάρκου Δεληγιάννη ποιητή, Τραγούδησε η εξαιρετική Λυδία Πάλλα.
Οι εκδηλώσεις έκλεισαν με τα εγκαίνια των Γραφείων της Τοπικής Επιτροπής Μαραθώνα ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και την ονομασία μιας αίθουσας «Γρηγόρης Λαμπράκης».
Το ραντεβού δόθηκε για του χρόνου στα «Λαμπράκεια 2014».



Στις 22 Μαΐου 2013 συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη, βαλκανιονίκη, υφηγητή της Ιατρικής, βουλευτή της αριστεράς, ηγέτη του κινήματος ειρήνης.
Οι αγώνες του Λαμπράκη και η διεθνής τους προβολή έχουν ταυτιστεί με τον Μαραθώνα. Διότι από τον Τύμβο του Μαραθώνα – σύμβολο νικηφόρας αντίστασης στην ξένη επιβουλή - ξεκίνησε ο Γρ. Λαμπράκης την πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης – πρώτη πορεία ειρήνης στην ιστορία της Ελλάδας – η οποία είχε προγραμματιστεί να καταλήξει στην Πνύκα – σύμβολο της δημοκρατίας.

Η πορεία είχε απαγορευτεί από την τότε κυβέρνηση Καραμανλή και η πραγματοποίησή της από τον Γρ. Λαμπράκη (και λίγους συνοδοιπόρους του που μπόρεσαν να ξεφύγουν από τα μπλόκα της χωροφυλακής) αποτέλεσε πράξη πολιτικής ανυπακοής στις τότε συνθήκες έξαρσης του ψυχρού πολέμου και του ακραίου αντικομουνισμού.

Επρόκειτο για μεγάλη νίκη του Γρ. Λαμπράκη, με τεράστια διεθνή απήχηση.
Από το 1964 ο Τύμβος του Μαραθώνα καθιερώθηκε ως η αφετηρία πολλών Μαραθώνιων πορειών – προδικτατορικά και μεταδικτατορικά – με ένα από τα κύρια αιτήματα την απομάκρυνση των ξένων βάσεων, μία από τις οποίες ήταν εγκατεστημένη στη Νέα Μάκρη απ΄όπου τελικά απομακρύνθηκε το 1990 και στη συνέχεια ο χώρος της βάσης περιήλθε στο Δήμο Ν. Μάκρης, εντός του οποίου έχει τοποθετηθεί προτομή του Γρ. Λαμπράκη. Οι αγώνες για την ειρήνη φέρνουν αποτελέσματα.

50 χρόνια μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, η μνήμη του εξακολουθεί να εμπνέει και να κινητοποιεί για την ειρήνη, τη δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική αλληλεγγύη.

_____________________

Παρασκευή 31 Μαΐου 2013

Το Σάββατο 1η Ιούνη στην παραλία (λιμανάκι) της Νέας Μάκρης στο Διήμερο Αφιέρωμα Ειρήνης και Αλληλεγγύης για τα 50 χρόνια από την δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη.

Η εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα", τιμώντας τον Γρηγόρη Λαμπράκη, Αρκάδα από την Κερασίτσα Τεγέας,  κυκλοφόρησε με  16σέλιδο - Αφιέρωμα στον Αγωνιστή της Ειρήνης και της Δημοκρατίας. Θα διατίθεται δωρεάν το Σάββατο στο Διήμερο Αφιέρωμα Ειρήνης και Αλληλεγγύης  για τα 50 χρόνια από την δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη. 
Διοργάνωση: Τμήμα Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Νομαρχιακή Επιτροπή Ανατ. Αττικής ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και οργάνωση ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Μαραθώνα. 
Θα μιλήσει η Σοφία Σακοράφα Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Χαιρετισμό θα κάνει ο σύντροφος Πάνος Τριγάζης πρόεδρος της Επιτροπής πρωτοβουλίας για το έτος  Λαμπράκη το 2013 και συγγραφέας του νέου βιβλίου του "Ο Λαμπράκης και το κίνημα Ειρήνης" που επίσης διατίθεται από την εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα". Θα ακολουθήσουν χαιρετισμοί από τους συντρόφους: Ηλία Χρονόπουλο Γραμματέα Νεολαίας Συνασπισμού και Φώτη Δεληβοριά Γραμματέα Δημοτικού Συμβουλίου Μαραθώνα.
Η εκδήλωση θα συνεχιστεί με μουσικό πρόγραμμα από τον Γιώργο Καλκάνη. 
Σύντροφοι σας περιμένουμε για να τιμήσουμε όλοι μαζί τον μεγάλο μας ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ.

Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Διήμερο εκδηλώσεων στη μνήμη του Γρ. Λαμπράκη στο Μαραθώνα και Νέα Μάκρη



Εκτός από τον Μάη του '68, υπήρξε κι ο ελληνικός Μάης του '63, ο οποίος μάλιστα ήταν και νικηφόρος, υπογράμμισε ο Πάνος Τριγάζης, συντονιστής της επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ για το έτος Λαμπράκη, στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε χθες για την προαναγγελία των διήμερων εκδηλώσεων στον Μαραθώνα το προσεχές Σαββατοκύριακο προς τιμή του Γρηγόρη Λαμπράκη. Στη συνέντευξη μίλησαν επίσης ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Γιώργος Πάντζας, ο Φώτης Δεληβοριάς, δημοτικός σύμβουλος Μαραθώνα, η ηθοποιός και σκηνοθέτης Μάνια Παπαδημητρίου και ο Πάνος Ροδάκης, συντονιστής της Νομαρχιακής Επιτροπής Ανατολικής Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ.
"Τιμάμε τον ελληνικό Μάη του '63 με το συγκεκριμένο διήμερο εκδηλώσεων", τόνισε ο Π. Τριγάζης, επισημαίνοντας την πολιτική σημασία που είχε η πραγματοποίηση της πορείας ειρήνης, ως πράξη πολιτικής ανυπακοής, το 1963, στην οποία μετείχε ο βουλευτής της ΕΔΑ και πρωτεργάτης του Φιλειρηνικού Κινήματος, Γρ. Λαμπράκης, καθώς η πορεία είχε απαγορευτεί από την τότε κυβέρνηση της ΕΡΕ.
"Είναι πολύ σημαντική η παρουσία και η στήριξη του διημέρου από τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ κι απ' όλους τους δημοκρατικούς πολίτες", σημείωσε ο Γ. Πάντζας.
"Η σημερινή καρφίτσα ονομάζεται Χρυσή Αυγή", τόνισε ο Φ. Δεληβοριάς, ενώ τόνισε ότι το διήμερο αυτό θα πρέπει να καθιερωθεί ως ετήσια γιορτή προς τιμή του Γρ. Λαμπράκη.
"Οι αγώνες του Λαμπράκη παραμένουν αδικαίωτοι", σημείωσε ο Π. Ροδάκης μιλώντας για το μήνυμα της συγκεκριμένης εκδήλωσης.
Η Μάνια Παπαδημητρίου αναφέρθηκε σε όσους έχασαν τη ζωή τους αγωνιζόμενοι για την ειρήνη, ενώ σημείωσε τα δεινά του συριακού λαού από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που μαίνεται.

   Το πρόγραμμα του διημέρου   

Το Σάββατο 1 Ιουνίου, στις 6.30 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί Πορεία Ειρήνης από τον Τύμβο του Μαραθώνα ώς το λιμανάκι της Νέας Μάκρης, όπου και έχει προγραμματιστεί η κεντρική ομιλία της εκδήλωσης, στις 8 μ.μ., με τη Σοφία Σακοράφα, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Την εκδήλωση θα χαιρετήσει ο γραμματέας της Νεολαίας Συνασπισμού, Ηλίας Χρονόπουλος.

Την Κυριακή 2 Ιουνίου, στις 10.30 π.μ., στο παλαιό Δημαρχείο Νέας Μάκρης, θα διεξαχθεί επετειακή εκδήλωση στη μνήμη του Γρ. Λαμπράκη, η οποία περιλαμβάνει προβολή ταινίας, ομιλίες και δρώμενα.
Για τη μετάβαση στην πορεία του Σαββάτου, θα ξεκινήσει πούλμαν από την πλατεία Κουμουνδούρου. Πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων: Δήμητρα Τσάμη, 2103378523.



____________________________

Παρασκευή 24 Μαΐου 2013

50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη ΔΙΗΜΕΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Μαραθώνας-Ν. Μάκρη 1-2 Ιουνίου 2013


 Ανακοίνωση-Πρόσκληση


Στις 22 Μαΐου 2013 συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη, βαλκανιονίκη, υφηγητή της Ιατρικής, βουλευτή της αριστεράς, ηγέτη του κινήματος ειρήνης.

Οι αγώνες του Λαμπράκη και η διεθνής τους προβολή έχει ταυτιστεί με τον Μαραθώνα. Διότι από τον Τύμβο του Μαραθώνα – σύμβολο νικηφόρας αντίστασης στην ξένη επιβουλή - ξεκίνησε το Γρ. Λαμπράκης την πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης – πρώτη πορεία ειρήνης στην ιστορία της Ελλάδας – η οποία είχε προγραμματιστεί να καταλήξει στην Πνύκα – σύμβολο της δημοκρατίας.

Η πορεία είχε απαγορευτεί από την τότε κυβέρνηση Καραμανλή και η πραγματοποίησή της από τον Γρ. Λαμπράκη (και λίγους συνοδοιπόρους του που μπόρεσαν να ξεφύγουν από τα μπλόκα της χωροφυλακής)  αποτέλεσε πράξη πολιτικής ανυπακοής στις τότε συνθήκες έξαρσης του ψυχρού πολέμου και του ακραίου αντικομμουνισμού.

Επρόκειτο για μεγάλη νίκη του Γρ. Λαμπράκη, με τεράστια διεθνή απήχηση.

Από το 1964 ο Τύμβος του Μαραθώνα καθιερώθηκε ως η αφετηρία πολλών Μαραθώνιων πορειών – προδικτατορικά και μεταδικτατορικά – με ένα από τα κύρια αιτήματα την απομάκρυνση των ξένων βάσεων, μία από τις οποίες ήταν εγκατεστημένη στη Νέα Μάκρη απ΄όπου τελικά απομακρύνθηκε το 1995 και στη συνέχεα ο χώρος της βάσης περιήλθε στο Δήμο Ν. Μάκρης, εντός του οποίου έχει τοποθετηθεί προτομή του Γρ. Λαμπράκη, γεγονός που δείχνει ότι οι αγώνες για την ειρήνη φέρνουν αποτελέσματα.
50 χρόνια μετά τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη, η μνήμη του εξακολουθεί να εμπνέει και να κινητοποιεί για την ειρήνη, τη δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική αλληλεγγύη.

Σας προσκαλούμε να τιμήσουμε τη μνήμη του Γρ. Λαμπράκη και το μεγάλο Κίνημα των Λαμπράκηδων, το Σαββατοκύριακο 1-2 Ιουνίου 2013, που οργανώνουμε διήμερο Ειρήνης και Αλληλεγγύης στο Μαραθώνα και στη Ν. Μάκρη, με πλούσιο πολιτιστικό πρόγραμμα και διεκδικητικό πλαίσιο:
-        Να οριστεί «Έτος Λαμπράκη» το 2013.
-        Να δοθεί το όνομα του Λαμπράκη σε πλατεία του Δήμου Μαραθώνα.
-        Να σωθεί το Κέντρο Υγείας της περιοχής, που απειλείται με κλείσιμο.
-        Να οργανώσουμε την κοινωνική αλληλεγγύη, χωρίς καμιά διάκριση, σύμβολο της οποίας υπήρξε ο Γρ. Λαμπράκης, ο «γιατρός των φτωχών».

Πολιτική Κίνηση Μαραθώνα του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Ν.Ε. Ανατ. Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α

1-6-2013   :    Στις 18.30 μ.μ. Συγκέντρωση στον Τύμβο του Μαραθώνα,
.                        Κατάθεση  στεφάνου
                         Στις 19.00 μ.μ. εκκίνηση πορείας που θα καταλήξει,
                         στο Λιμανάκι της  Ν. Μάκρης.
1-6-2013    :    Στις  8.00 μ.μ. Στο λιμανάκι της Νέας Μάκρης, η υποδοχή της μα-
                       ραθώνιας πορείας Ειρήνης. Χαιρετισμοί:
                      - Από το Δημοτικό Σύμβουλο, Μαραθώνα  κο Φώτη Δεληβοριά.
                      - Χαιρετισμός από τον Συντονιστή της Οργανωτικής Επιτροπής
                        Εορτασμού ’’ ΤΟΥ  ΕΤΟΥΣ  ΛΑΜΠΡΑΚΗ  2013’’,του  ΣΥΡΙΖΑ,
                        σ. Πάνο Τριγάζη.
                     - Χαιρετισμός από τον Ηλία Χρονόπουλο, από τη νεολαία του
                       ΣΥΡΙΖΑ.
                     
1-6-2013    :    Θα ακολουθήσει  κεντρική πολιτική ομιλία από τη βουλευτή του                 
                          ΣΥΡΙΖΑ -  ΕΚΜ , κα Σοφία Σακοράφα.
1-6-2013   :    21.00 Θα επακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα από τον
                        Γιώργο Καλκάνη, και την ορχήστρα του
                      
2-6-2013 :   Στο Δημαρχείο της Νέας Μάκρης, στις 2-6-2013 :
                    ΣΤΙΣ 10.30 π.μ. η προβολή του ντοκιμαντέρ, του Γιάννη Κατωμερή,  
                    με  θεματική αναφορά, το χρονικό της δολοφονίας του Γρηγόρη
                    Λαμπράκη.
                   ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ, από την ηθοποιό, κα Μάνια Παπαδημητρίου .
                   ΣΤΙΣ  11.00 π.μ. ομιλία από τον ιστορικό, κο Μιχάλη Λυμπεράτο.
                   ΣΤΙΣ  11.30 π.μ. δρώμενο , με θέμα:
                   Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, με τη ματιά των ποιητών
                   Η δραματοποίηση , από την κα Κατερίνα Παλιού, Διδάκτορα Ιστο-
                   ρίας Τέχνης Oxford – ηθοποιού.
                   Κείμενο, επιλογή  ποιημάτων, ασμάτων από τη κα Τρουλινού 
                   Αντωνία
                  Ανάγνωση, απαγγελία από τους:  κ.Μάρκο Δεληγιάννη,ποιητή και
                  κ. Κατερίνα Παλιού, ηθοποιό.
                 ΣΤΑ άσματα, η κα Λυδία Πάλλα, θεατρολόγος-ηθοποιός.


                 ΣΤΙΣ 13. 00.ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ,  ΣΥΡΙΖΑ ΜΑΡΑΘΩΝΑ